Het Olympiastadion als EK 2024-locatie in Berlijn

Toen Duitsland het bod won om het Europees kampioenschap van 2024 te organiseren, was het duidelijk dat een stadion opnieuw een speciale rol zou krijgen die ingewikkeld is voor de Bondsrepubliek: het Olympiastadion van Berlijn. Het werd gebouwd tijdens het Derde Rijk, waar het diende als propagandamiddelpunt.

Als gevolg van de deling van Duitsland na de Tweede Wereldoorlog leefde het lange tijd in de schaduw. Pas tijdens de wereldbeker van 2006 werd het een van de bekendste plaatsen in Europa – de finale vond hier immers plaats. Als gevolg van de renovaties voor het toernooi heeft de UEFA de arena in de hoogste categorie (5) ingedeeld. Wij stellen jou voor aan een van de bijzondere EK 2024-locaties.

Olympia-stadion berlijn
Olympiastadion Berlijn (Bron: Wikipedia, Matthias Süßen, CC BY-SA 4.0)

Data en feiten over het Olympiastadion

🏟️ Capaciteit: 70.033 plaatsen
🎉 Opening: 01 augustus 1936
🏗️ Architecten: Werner March (oorspronkelijke bouw), gmp (renovatie 2000-2004)
🏠 Thuisploeg: Hertha BSC Berlin
💰 Kosten: rond 450 miljoen Euro (incl. renovaties)

Alle info over het EURO2024 stadion in Berlijn (Duitsland)

Duitsland won oorspronkelijk het bod om de Olympische Spelen te organiseren in Berlijn, de hoofdstad van het Duitse Rijk in die tijd. Ze waren gepland voor 1916, maar als gevolg van de Eerste Wereldoorlog gingen ze niet door. Nadien stond de internationale gemeenschap sceptisch tegenover het onmiddellijk teruggeven van deze wapens aan de verliezer van de oorlog.

Pas toen de Weimarrepubliek zichzelf bewezen leek te hebben, gaf het IOC opnieuw het groene licht. De Spelen zouden naar Berlijn komen, 20 jaar te laat, naar een democratisch Duitsland. Er waren al plannen voor een arena ter vervanging van het verouderde Duitse Stadion. Deze werd daarom afgebroken om plaats te maken.

Begin van de bouw kort voor de 2e wereldoorlog

Twee jaar nadat Berlijn was gekozen, viel de democratie in Duitsland. De nationaal-socialisten kwamen aan de macht met Adolf Hitler aan het hoofd. Zij zagen al snel de propagandamogelijkheden die het toernooi bood. Daarom liet Hitler de eerdere plannen begraven. Ze waren niet indrukwekkend genoeg voor hem.

In plaats daarvan zou op het toenmalige Reichssportfeld een terrein worden gebouwd dat aan het gigantisme van de nazi’s zou voldoen. De architect was Werner March, die op uitdrukkelijk verzoek van Hitler overleg moest plegen met zijn lijf-en-darm architect Albert Speer. De twee mannen klikten gelijk en zo gingen de plannen snel vooruit.

Het nieuwe Olympisch Stadion moest plaats bieden aan 100.000 toeschouwers en elementen bevatten die geïnspireerd waren op de oudheid en de Middeleeuwen. De iconische zuilen en de huidige Olympische Poort (destijds de “Pruisische Poort” genoemd) zijn de meest zichtbare erfenissen van deze uitlijningen. Volgens de oorspronkelijke plannen zou het nieuwe stadion 5,5 miljoen Reichsmark kosten.

De tweede versie slokte uiteindelijk 42 miljoen Reichsmark op. Omgerekend komt dit vandaag neer op 192 miljoen euro. Na de spelen, waarbij de gekleurde Amerikaanse sprinter Jesse Owens het spel voor de nazi’s verpestte, gebruikten zij het als propaganda-apparaat. In 1939, bijvoorbeeld, sprak Hitler hier tot 100.000 meisjes.

Het Olympia-stadion in het verdeelde Duitsland

Het stadion liep zware schade op tijdens de oorlog – niet in het minst omdat in de catacomben een detonatorfabriek was ondergebracht. Vooral het buitenterrein was zwaar beschadigd. Er was een gebrek aan geld en interesse in het opknappen en renoveren van de arena. Het Britse militaire bestuur dat de leiding had, liet Hitler’s kist alleen verwijderen om geen plaats van aanbidding te creëren.

Uiteindelijk werd het toch weer voor sport gebruikt. Hertha BSC Berlin ontdekte het als arena voor hun eigen thuiswedstrijden. De klokkentoren werd voor dit doel herbouwd. Bovendien werd het terrein voldoende gerenoveerd om een veilige toegang en uitgang voor toeschouwers te waarborgen.

In 1969 zagen 88.075 mensen het duel tussen de oude dame en 1. FC Köln in het stadion. Dat is vandaag de dag nog steeds een Bundesliga record. In 1974 was de arena een van de locaties voor het wereldkampioenschap voetbal. Sinds 1985 wordt hier de finale van de DFB Cup gehouden.

Het Olympia-stadion in het herenigde Duitsland

In het herenigde Duitsland kwam al snel het idee op om de Olympische Spelen opnieuw naar Berlijn te halen en het stadion daarvoor fundamenteel te herbouwen. Het IOC vond het echter geen goed idee om terug te keren naar de nazi-arena. De Spelen van 2000 gingen naar Berlijn. De wederopbouw moest worden uitgesteld. Het kon pas worden gerealiseerd na de toekenning van de Wereldbeker 2006.

De werkzaamheden vonden plaats van 2000 tot 2004 en kostten bijna 240 miljoen euro. De capaciteit werd teruggebracht tot 74.725 zitplaatsen. De nazi-architectuur werd aanzienlijk onschadelijk gemaakt. Het buitenterrein – nu het Olympisch Veld – werd volledig herbouwd. Na de wereldbeker van 2006 was het ook de gastheer van de finale van de Champions League van 2015.

Na een akkoord tussen de DFB en de Engelse voetbalbond werd besloten niet in de race te gaan met het Olympia-stadion in Berlijn als locatie voor het Europees kampioenschap van 2021. Als gevolg daarvan werden de halve finale en de finale van het Europees kampioenschap in het Londense Wembley Stadium gehouden. Voor de uitgestelde EURO 2020 heeft de Duitse bond daarom gekozen voor de Allianz Arena van München. Het Olympia-stadion maakt echter de meeste kans om de finale van EURO 2024 te organiseren.

Berlijn als EK 2024 locatie

Berlijn is sinds 1991 de hoofdstad van Duitsland. De regering verhuisde in 1999 van Bonn naar de Spree. Met 3,7 miljoen inwoners is Berlijn ook de grootste stad van de Bondsrepubliek. Het kijkt terug op een bewogen geschiedenis. Het werd gesticht in de 13e eeuw en groeide snel.

Het werd de zetel van de Hohenzollern dynastie en daarmee de hoofdstad van Pruisen en uiteindelijk van Duitsland. Na de Tweede Wereldoorlog was Berlijn tot 1990 verdeeld onder de vier overwinnende mogendheden. De bouw van de Berlijnse Muur in 1961 leidde tot een de facto scheiding in Oost- en West-Berlijn.

Bezienswaardigheden en sport op de EK-locatie 2024 in Berlijn

Berlijn biedt ontelbare bezienswaardigheden. Naast de Reichstag, de Kanselarij, de Brandenburger Tor, de Zoo, de Overwinningszuil en het Stadspaleis zijn dat bijvoorbeeld de overblijfselen van de Muur, Checkpoint Charlie, de Berliner Dom en de Nieuwe Synagoge.

Brandenburger tor in Berlijn
Brandenburger Tor (Quelle: Wikipedia, DCB, CC-BY-SA 3.0)

Op sportief gebied biedt de Duitse hoofdstad voor elk wat wils. Voetbal-vlaggenschepen zijn Hertha en Union Berlin. Boksliefhebbers kunnen zich in de Max-Schmelling-Halle regelmatig verheugen op geweldige gevechten.